سل را در طول زندگی ام متوقف کنید
-
درمان ضدسل مادر شیرده نه تنها هیچ گونه ممنوعیتی ندارد بلکه مانع انتقال بیماری به شیرخوار نیز می شود، همچنین عفونت سلی از طریق شیر مادر به شیرخوار منتقل نمی شود
-
مصرف روزانه شیر به منظور تامین پروتئین و کلسیم مورد نیاز است (3-4 ساعت بعد از داروها )
-
مصرف مواد پروتئینی نظیر گوشت قرمز ، سفیده تخم مرغ ، کره ، بادام زمینی و... به منظور جبران نیازهای بدن بویژه آهن مورد نیاز است
-
مصرف میوه تازه بخصوص مرکبات بمنظور تامین ویتامین C به بیماران توصیه می شود
-
در صورتیکه بیمار بی اشتها است ، حجم غذا در هر وعده را کاهش داده ولی تعداد دفعات غذایی را افزایش دهید
-
اگر بیمار در مرحله شدید بیماری می باشد ؛ رژیم غذایی مایعات به او داده شود و اگر در مرحله بهبودی می باشد ؛ غذاهای نرم و معمولی توصیه می شود
-
آگاهی از بارداربودن بیمارقبل از شروع درمان ضد سل بسیار اهمیت دارد ، خوشبختانه مصرف اغلب داروهای ضدسل در طی دوران بارداری بی خطر است
-
پیگیری بیمار برای اطمینان از پیشرفت درمان توسط آزمایش خلط ضروری است .
منبع: کتاب پنجم ، آشنایی با بیماریهای شایع، مجموعه آموزشی داوطلبان سلامت
اگرچه همه انسانها احتمال ابتلا به سل را دارند اما برخی عوامل می توانند خطر ابتلا به بیماری سل را افزایش دهند؛
فقر موجب می شود که محیط زیست نامناسب،پرجمعیت و شرایط کار نامساعد گردد در نتیجه قدرت دفاعی بدن کم و احتمال ابتلا به بیماری افزایش می یابد
مصرف دخانیات و الکل در کم شدن قدرت دفاعی بدن نقش بسیاری دارند و شرایط ابتلای افراد را به بیماری فراهم می کند
درمواقع سوء تغذیه و قحطی مقاومت بدن کاهش می یابد این امردرجوامع فقیرتر هم دربزرگسالان وهم کودکان در ابتلا به بیماری سل بسیار مهم است
درتماس با بیماران افرادی که تماس نزدیک و مداوم با بیمار مبتلا به سل دارند مثل اعضای خانواده بخصوص کودکان و سالمندان و افرادی که در تماس شغلی با بیماران قرار دارند مثل پزشکان ، کارکنان آزمایشگاه و... بیشتر از سایر افراد در معرض ابتلا می باشند
در سایر بیماریها و عفونتها بخصوص افرادی که بیماریهایی مثل دیابت ، سرطان ، ایدز و ... دارند و مقاومت بدن آنها کاهش یافته است مستعد ابتلا به بیماری سل می باشند
در مکانهای تجمعی افرادی که به مدت طولانی در مراکز خاصی نظیر زندان ها ، آسایشگاه های سالمندان ، پناهگاه ها و... نگهداری می شوند و بخصوص اگر این مراکز از نظربهداشتی وضعیت نامناسبی داشته باشند ،بیشتر در معرض ابتلا به بیماری سل می باشند.
منبع: کتاب پنجم ، آشنایی با بیماریهای شایع، مجموعه آموزشی داوطلبان سلامت
ü در شرایطی کهBCG با کیفیت خوب و شیوه صحیح تلقیح شود ،90در صد افرادواکسینه شده ، بعد از سه ماه دارای تست توبرکولین مثبت خواهند شد.
ü اندازه متوسط واکنش توبرکلین در کودکان واکسینه شده حدود 3تا 19 میلی مترخواهد بود * بطور متوسط 12 میلی متر*
ü اثر حساسیت به توبرکولین بدنبال تلقیحBCG با گذشت زمان کاهش می یابد.
ü مطالعات نشان داده اند که در افراد واکسینه شده سالانه10 درصد از حساسیت نسبت به توبرکولین کاسته می گردد(مگر اینکه هر سالBCG تکرار گردد که این امر بادستورالعمل کشوری مغایرت دارد)
ü اگرچه پایداری اثرBCG به میزان واکنش موضعی حاصل از واکسن ( یعنی سایز اسکارBCG) ارتباط دارد اما نزد25%افراد واکسینه شده ممکن است اسکاری مشاهده نشود ؛ لذاوجود اسکار همیشه شاخص تعیین کننده در اندازه واکنش آزمون توبرکولین نمی باشد
ü هر چه تعداد اسکارهایBCG بیشتر باشد واکنش تست توبرکولین بزرگتر خواهد بود
ü معمولا پس از10سال ازگذشت تلقیحBCG در بدو تولد، واکنش تست توبرکولین منفی می گردد (در این هنگام واکنش10میلیمتر مثبت تلقی میگردد و نباید مربوط به BCG انگاشته شود)
ü پایداری واکنش آزمون توبرکولین پس از10-7 سال ازگذشت تلقیح BCG می تواندناشی از اثر بوستر عفونت مایکوباکتریوم توبرکولوزیس یا سایر انواع مایکوباکتریوم ها باشد.
ü واکنش10میلیمتردرآزمون توبرکولین می تواند ناشی از عفونت با سایر انواع مایکوباکتریوم بغیر از مایکوباکتریوم توبرکولوزیس باشد.
منبع: راهنمای کشوری مبارزه با سل .وزارت بهداشت؛ درمان و آموزش پزشکی
گروههاي در خطر بيشترMDR بر اساس دستورالعمل كشوري
- بیماران دچار شکست درمان در گروه 2 درمانی و موارد مزمن سل (پرخطرترین)
- افراد در تماس نزدیک با بیماران مبتلا به MDR-TB شناخته شده، البته در صورتی که دچار علائم بالینی مشکوک به سل ریوی شده باشند.
- بیماران دچار شکست درمان در گروه 1 درمانی
- بیمارانی که اسمیر خلطشان در پایان مرحله حمله ای درمان مثبت شده یا هنوز مثبت باقی مانده است.
- موارد عود و درمان بعد از غیبت (هر چند که احتمال مقاومت دارویی در آن ها نسبت به گروه- های قبلی کمتر است)
- بیماران مبتلا به سل ریوی HIV+
- بیماران مبتلا به سل ریوی اسمیر خلط مثبت زندانی
منبع: مرکز مدیریت بیماریهای واگیر . وزرارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی
بیمار مبتلا به سل ریوی با خلط مثبت هستم، چرا پزشکان برای کودک 5 ساله سالم من داروی ایزونیازید تجویز کرده اند؟
درمان بیماری سل در مبتلایان به این بیماری در كشور ما در مراكز بهداشتی درمانی رایگان است. علاوه بر داروها كه بصورت رایگان توسط مراكز
بهداشت در اختیار بیماران قرار خواهد گرفت برخی از اقدامات نظیر انجام آزمایش مستقیم بر روی خلط ، پیگیری اطرافیان بیمار از لحاظ ابتلاء به
بیماری سل نیز در این مراكز بطور رایگان انجام می شود بنابراین برای تهیه داروها نیاز به كمك مالی از كمیته امداد ندارید. ولی در صورت نیاز به
بستری می توانید از كمیته امداد و یا سایر بیمه ها كمك بگیرید.
منبع:www.cdc.hbi.ir
آیا بیماری سل ارثی است ؟ اگر نه پس چرا من، برادرانم و پدرم به این بیماری مبتلا شده ایم ؟
خیر بیماری سل ارثی نیست بلكه بیماری سل یك بیماری میكروبی و واگیر دار است علت و عامل این بیماری میكروب سل ( مایكرباكتریوم توبركولوزیس ) است كه از راه ذرات ریز تنفسی به هنگام خندیدن ، صحبت كردن و تنفس در هوا بخش شده وچند روز در هوا باقی میماند . بعلت آنكه افراد در یك خانه با فرد بیمار زندگی میكنند و تماس نزدیك با وی دارند از این ذرات آلوده تنفس می كنند و در معرض بیماری سل قرار میگیرند. پس بیماری سل ارثی نبوده و علت ابتلاء شما و برادرانتان بعلت تماس با فرد مبتلا به سل بوده است . همانطور كه در بالا نیز ذكر شده راههایی برای كاهش انتقال بیماری در تماس نزدیك و خانگی وجود دارد.
منبع:www.cdc.hbi.ir
زابل
مرکز سل ، آزمایشگاه اسمیر و کشت ؛ خ امام خمینی شمالی امام خمینی 68 ، تلفن : 05422222630
زهک
مرکز سل ، آزمایشگاه اسمیر ؛ بلوار 22 بهمن ، تلفن : 05443222666
هیرمند
مرکز سل ، آزمایشگاه اسمیر ؛ کوچه بهداری ، تلفن : 2622833 0542
v زنی متاهل هستم كه به سل مبتلا بوده و برای پیشگیری از قرص استفاده می كنم آیا باید اقدام خاصی در این مورد انجام دهم ؟
هیچگونه منع خاصی برای استفاده همزمان از داروی ضد بارداری و درمان ضد سل وجود ندارد. ولی ممكن است فرد بعلت تهوع واستفراغ ناشی از مصرف داروهای پیشگیری از بارداری خوراكی در معرض جذب كمتر داروهای ضد سل ودر نتیجه كاهش میزان تاثیر این داروها قرار گیرد لذا داروهای ضد بارداری خوراكی را باید با فاصله از داروهای ضد سل استفاده كرد بعلاوه ریفامپین كه یكی از مهمترین داروهای ضد سل می باشد می تواند سبب كاهش میزان داروهای ضد بارداری در خون و کاهش تاثیر این داروها گردد در این موارد معمولا توصیه آنست که از روش دیگری برای جلوگیری از بارداری استفاده شود.
منبع: اداره کنترل سل و جذام ؛ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
دستاوردهای مهم برنامه کنترل سل در کشور :
Ø کاهش میزان بروز گزارش شده سل از 140 به 14 نفر در یکصد هزار نفر (در طول یک دوره چهل ساله)
Ø کاهش 53 درصدی میزان بروز سل در طول 20 سال (از مورد36 دریکصدهزار نفر جمعیت در سال 1990 به 17 در یکصدهزار نفر جمعیت در سال 2010)
Ø کاهش 62 درصدی میزان شیوع سل در طول 20 سال (از مورد60 دریکصدهزار نفر جمعیت در سال 1990 به 23 در یکصدهزار نفر جمعیت در سال 2010)
Ø کاهش 69 درصدی میزان مرگ و میر ناشی از سل در طول 20 سال(از مورد5.8 دریکصدهزار نفر جمعیت در سال 1990 به 1.8 در یکصدهزار نفر جمعیت در سال 2010)
منبع : وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی. مرکز مدیریت بیماریهای واگیر
نوع و زمان انجام پایش های حین درمان بیماران مقاوم به دارو
v ارزیابی بالینی توسط پزشک سل مرکز بهداشتی درمانی هر ماه
v تهیه اسمیر خلط هر ماه
v تهیه کشت خلط حد اقل ماهانه تازمان منفی شدن کشت خلط و سپس هردوماه یکبار
v اندازه گیری وزن هر ماه
v رادیوگرافی قفسه سینه هر 6 ماه
v اندازه گیری سطح سرمی BUN , Cr و پتاسیم هر ماه تا قطع آمیکاسین
v اندازه گیری سطح اسید اوریک هر ماه در صورت دریافت پیرازینامید
v اندازه گیری TSH هر 6 ماه تا زمان دریافت پروتیونامید(درصورت تشخیص هیپوتیروئیدی ماهانه تکرار شود)
v اندازه گیری آنزیم های کبدی هر سه ماه (اندازه گیری اورژانسی درصورت بروز علائم بالینی هپاتیت )
v اودیومتری هر ماه تا قطع آمیکاسین
v بررسی HIVدر ابتدای درمان
v تست تشخیص بارداری در ابتدای درمان برای زنان در سنین بارداری
منبع : راهنمای کشوری مبارزه با سل . وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی. مرکز مدیریت بیماریهای واگیر
ü عفونت HIV ، با تضعیف سیستم ایمنی ، بزرگترين عامل گسترش بيماري سل درسال هاي اخير بوده است .
ü در میان عوارض ناشی از عفونت HIV نیز ، سل مهمترین چالش و اصلی ترین عامل مرگ و میر محسوب می شود ؛ به طوریکه WHO سل را عامل مرگ 13 درصد افراد مبتلا به ایدز برآورد کرده است.
تاثيرات متقابل سل و HIV
1ـ بيماران HIV مثبت مستعد بيماري سل قديمي يا جديد است .
2ـ ميزان انتقال با سيل در افراد آلوده به HIV بسيار بالا بود است .
3ـ سل MDR در افرادHIV شيوع بسيار بالاي دارد .
4ـ ابتلا به سل در بيماران HIV موجب تشديد نقص ايمني - مرگ و ميربالا- افزايش مدت زمان بستري - افزايش بار اقتصادي مي شود .
آثار گسترش HIV بر كنترل سل : افزايش موارد اسمير منفي ـ كاهش موارد اسمير مثبت ـ كاهش موفقيت درمان ـ افزايش مرگ و مير ـ افزايش غيبت از درمان ـ افزايش عود ـ افزايش موارد MDR
وزارت بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی . مرکز مدیریت بیماریهای واگیر
* وزن بیمار باید بصورت دقیق محاسبه ودارو داده شود
دقت در تجویز ترکیبات 2 دارویی و 3 دارویی(بدلیل مشابهت زیاد رنگ و سایز قرصها)
تست آنزیم های کبدی برای بیماران با سن بالای 35 سال و وزن بیشتر از 70 کیلوگرم : در بدودرمان سپس هر 2هفته یکبارتا 2ماه +پایان ماه سوم ثبت و موارد افزایش بیش از 3 برابر آن به سطح بالاترگزارش فوری گردد
داروها باید توسط کاردان با استفاده از دستکش بسته بندی و در اختیار بهورز گذاشته شود
در صورت بروز هر عارضه شدید دارویی...مراتب به صورت تلفنی به پزشک هماهنگ کننده سل شهرستان گزارش فوری گردد
همچنین در صورت بروز هر عارضه شدید دارویی نسبت به تکمیل فرم استاندارد عوارض دارویی (ADR) و ارسال نسخه "اصل" و "کپی" آن به ترتیب به "معاونت غذا و داروی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی" و " اداره کنترل سل و جذام مرکز مدیریت بیماریهای واگیر" اقدام گردد
داروها به دلیل حساسیت به گرما و رطوبت در یخچال نگهداری شود
انتظارات در رويكرد جديد به مديريت سل
ü صفر مورد مرگ از سل
ü درمان سريع
ü آزمايش تشخيصي سريع، ارزان و ساده
ü واكسن موثر
ü دنياي عاري از سل
Ø براي رسيدن به اين انتظارات:
ü خارج شدن از لاك تفكر بيماريابي صرفا پاسيو و بسنده نكردن به شيوه هاي قبلي
ü شناسايي نقاط كور و فراموش شده و طراحي و تمركز ويژه بر برنامه هاي فعال و اختصاصي در جمعيت هاي در معرض خطر بيشتر
ü شناسايي و كاربرد ابزارها و راهكارهاي جديد تشخيصي و درماني
منبع: مرکز مدیریت بیماریهای واگیر . وزرارت بهداشت و درمان آموزش پزشکی
درمان کوتاه مدت تحت نظارت مستقیم (DOTS)
با اجرای درمان استاندارد کوتاه مدت تحت نظارت مستقیم برای تمامی بیماران مبتلا به سل ریوی با اسمیر خلط مثبت (یعنی منابع انتشار بیماری) باید از مصرف دارو توسط بیماران اطمینان حاصل کرد.
با توجه به وضعیت و روند میزان شیوع مقاومت به ایزونیازید و ضرورت پیشگیری از بروز سل مقاوم به چند دارو (MDR-TB) ، لازم است در کشور ما نیز مطابق با توصیه های بین اللملی و سازمان جهانی بهداشت حداقل در بیماران مبتلا به سل ریوی اسمیر خلط مثبت ، مادام که ریفامپین در ترکیب دارویی بیمار مسلول قرار دارد ، داروها تحت نظارت مستقیم روزانه توسط یک ناظر مطمئن و آموزش دیده مصرف شوند.این بدین معناست که در هر دو مرحله حمله ای و نگهدارنده رژیم درمانی بیماران مبتلا به سل ریوی اسمیر خلط مثبت (اعم از آنکه تحت گروه 1 یا 2 درمانی قرار داشته باشند )باید بطور روزانه تحت نظارت مستقیم یک نفر از کارکنان بهداشتی و یا فردی آموزش دیده و مطمئن دریافت شود .
توصیه می شود که بیمار در طول مرحله حمله ای درمان ، حداقل هر دوهفته یکبار و در دوره نگهدارنده نیز ماهی یکبار توسط پزشک مربوطه معاینه و مورد بررسی قرار گیرد.
منبع:
کمیته کشوری سل . دستورالعمل کشوری مبارزه باسل. مرکز مدیریت بیماریها. 1389
گروهي ازافراد جامعه نسبت به ديگران بيشتر در معرض ابتلا به بيماري سل هستند
مانند :
- فرد در تماس نزديك و مستمر با بيمار مبتلا به سل ريوي واگير
- جوامع كم درآمد با خدمات بهداشتي ضعيف
- اشخاص متولد شده در مناطقي كه بيماري سل شايع مي باشد
- افراد مبتلا به عفونت HIV (ايدز)
- ديابت (بيماري قند)
- بيماري سيليكوز
- سرطان
گروه وزنی |
ترکیب 4 دارویی RHZE(R150+H75+Z400+E275) برای دوره حمله ای درمان موارد جدید و تحت درمان مجدد |
ترکیب 2 دارویی RH (R300,INH150) برای دوره نگهدارنده درمان موارد جدید |
ترکیب 3 دارویی RHE (R150,INH75,E275) برای دوره نگهدارنده درمان موارد تحت درمان مجدد |
30-39 kg |
2 |
1 |
2 |
40-54 kg |
3 |
1.5 |
3 |
55-70 kg |
4 |
2 |
4 |
over 70 kg |
5 |
2.5 |
5 |
برای موارد تحت درمان مجدد با این تعداد قرص، آمپول استرپتومایسین نیز اضافه می گردد .
برای بیماران تحت درمان، همچنان از داروهای منفرد قبلی استفاده گردد
همکاران بایستی جهت درمان بیماران از جدول دارویی فوق پیروی نمایند
بله، داروی ایزونیازید ازتبدیل شدن سل نهفته به بیماری سل فعال جلوگیری می کند. برای افرادی که HIV مثبت هستند همراه ایزونیازید، ویتامین ب ۶ هم تجویز می شود که از صدمه دستگاه عصبی پیشگیری می کند. به محض اینکه متوجه شدید HIV مثبت هستید آزمایش سل بدهید.
در صورتیکه نتیجه آزمایش مثبت بود (ولی سل فعال نداشتید)؛ احتمال زیاد پزشک برای مدت حداقل ۱۲ ماه جهت جلوگیری ازتبدیل شدن سل نهفته به بیماری سل فعال داروی ایزونیازید برایتان تجویز خواهد کرد. این مدت به این دلیل طولانی است که میکروب های سل به آهستگی از بین می روند. داروها را دقیقاٌ طبق دستور پزشک استفاده کنید .
اگر حامله هستید احتمالاً بازهم دکتر برایتان ایزونیازید تجویز خواهد کرد (ولی معمولاً توصیه خواهد کرد که بعد از ۳ ماهگی شروع به مصرف بکنید).
چنانچه میکروب سل با داروی ایزونیازید از بین نرفت دکتر داروی دیگری (احتمالاًریفامپین) جهت پیشگیری از سل فعال تجویز خواهد کرد.
منابع:
CDC Division of HIV/AIDS Prevention Internet
Address: http://www.cdc.gov/hiv
صادق علیایی استادیار دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) گفت: سل یکی از بیماری های عفونی دیرینه انسان است و با وجود روش های نوین مبارزه با آن، انتشار گسترده ای دارد.
وی افزود: از سالیان گذشته سل یکی از علل بسیار مهم مرگ و میر در کشورهای در حال توسعه بوده و اکنون این خطر و معضل متوجه کشورهای دیگر جهان نیز شده است.
علیایی با اشاره به اینکه آمار آلودگی و ابتلا به سل در جهان بسیار بالا است تصریح کرد: در واقع آمار بالای ابتلا و آلودگی به سل موجب شده که این بیماری به یک معضل و خطر جدی بهداشتی و درمانی در جهان تبدیل شده و هزینه های مختلفی را به کشورها تحمیل کند.
وی تاکید کرد: در حال حاضر نزدیک به 30 میلیون نفر در جهان به بیماری سل مبتلا هستند و برآوردها نشان میدهند که تا 10 سال آینده حدود 90 میلیون نفر دیگر نیز به این بیماری مبتلا می شوند.
علیایی یادآور شد: آمار مرگ و میز ناشی از سل نیز بسیار بالاست به طوریکه بر طبق برخی از آمارها و مطالعات انجام شده سالانه حدود 2 میلیون نفر در جهان بر اثر بیماری سل جان خود را از دست می دهند.
وی خاطرنشان کرد: علاوه بر آمار بالای مرگ و میر و ابتلا به سل در جهان، بروز مقاومت های دارویی و همچنین کاهش اثر برخی از روش های درمانی، از دیگر نگرانی های عمده و مهم ناشی از سل در طی سالهای اخیر است.
تا 10 سال آینده 300 میلیون نفر به میکروب سل آلوده میشوند
استادیار دانشگاه علوم پزشکی بقیه الله (عج) در ادامه گفت: در حال حاضر حدود یک سوم جمعیت جهان یعنی بیش از 2 میلیارد نفر به میکروب سل آلوده اند.
علیایی تاکید کرد: در صورتیکه روند کنونی آلودگی به سل ادامه یابد، پیش بینی می شود که تا 10 سال آینده 300 میلیون نفر دیگر نیز به میکروب سل آلوده می شوند.
وی با اشاره به اینکه تعداد قابل توجهی ازافراد آلوده به سل به میکروب سل فعال و مقاوم به دارو آلوده اند، خاطرنشان کرد: سل یک معضل مهم جهانی است و همه کشورها جوامع و مردم مختلف در جهان به ویژه در کشورهای با شیوع بالا، باید برای پیشگیری و کنترل این بیماری تلاش کنند.
مهمترین راه پیشگیری از بروز M(X)DR-TB:
اجرای کامل استراتژی DOTS ، بهترین راه پیشگیری از بروز موارد مزمن سل و گسترش MDR-TB است. به عبارت دیگر، بهترین راه پیشگیری از ایجاد مقاومت دارویی، تبعیت از راهنمای کشوری مبارزه با سل یعنی تجویز صحیح و کامل رژیم درمانی حاوی داروهای خط اول ضد سل به صورت تحت نظارت مسقیم روزانه ی یک ناظر مطمئن، علاقمند و آموزش دیده برای موارد سل حساس به دارو است.
* درمان صحیح و موثر بیماران مبتلا به سل
* با دوز، ترکیب، طول مدت مناسب و کافی
* تحت نظارت مستقیم روزانه
اگر جواب آزمایش منفی باشد؛ حداقل سالی یک بار آزمایش بیماری سل را باید تکرارکنید وهمیشه از دکتر خود در مورد احتمال ابتلا به سل بپرسید.
اگر مادر HIV مثبتی هستید که فرزندتان بعد از اینکه HIV مثبت شدید بدنیا آمده است؛ حتماً فرزندتان در سن ۹ تا ۱۲ ماهگی باید آزمایش سل بدهد.
CDC Division of HIV/AIDS PreventionInternet
Address: http://www.cdc.gov/hiv
دکتر ریاضی دبیر اجرایی جشنواره خدمات الکترونیک سلامت ضمن معرفی این سایت اعلام نمود:شايد تصور عامه مردم اين باشد كه بيماري سل و جذام را فقط مي توان در تاريخ كهن جستجو كرد ،در حاليكه آشنايي با وضعيت فعلي اين دو بيماري در جهان شرايط متفاوتي را پيش روي ما قرار مي دهد. به همين منظور و براي اطلاع رساني موثق و بدون واسطه
اداره كنترل سل و جذام در سايت خود با آدرس www.cdc.hbi.ir با اشاره به اهميت دو بيماري سل و جذام، نهايت سعي و تلاش كارشناسان و متخصصان خود را براي اطلاع رساني و آموزش دقيق و معتبر مخاطبان و تمامي كاربراني كه براي افزايش علم و آگاهي خود به اين سامانه مراجعه مي كنند به كار گرفته است .
وي با اشاره به لزوم دسترسي به مطالعات موثق در اين زمينه تصريح كرد:
علاقمندان و محققان مي توانند با مراجعه به اين سامانه از آخرين تحقيقات ،مقالات علمي،منابع آموزشي معتبر و كاربردي به زبان فارسي و انگليسي بهره مند شوند .همچنين اطلاعاتي مانند: دستورالعمل راهنمايي كشوري مبارزه با بيماري سل، پراكندگي جغرافيايي اين بيماري در ايران و جهان از حدود 50سال پيش تا كنون ،آشنايي با جذام و انواع اختلالات پوستي و ليست مراكز درماني در سراسر كشور از جمله اطلاعات قابل دستيابي در اين سايت تخصصي است.
گفتني است شناخت اصول درمان سل از 60 سال پيش شروع شده و از حدود 25 سال پيش درمان اين بيماري به صورت درمان كوتاه مدت در كشور انجام مي شود، اما در حال حاضر و همزمان با گسترش ابتلا به ويروس ايدز در جهان زمينه پيدايش و انتشار باسيل هاي سل مقاوم به دارو ،مهمترين چالش دانشمندان و محققان جهان براي درمان و ريشه كني اين بيماري محسوب مي شود.
مرحله
|
خانوار تحت پوشش
|
خانوار بازدید شده
|
پوشش
|
مادر آموزش دیده
|
موارد مشکوک به سل
|
سل شناسایی شده
|
اول
|
55647
|
53063
|
5/95%
|
50278
|
2307
|
51
|
دوم
|
58495
|
57115
|
5/97%
|
56565
|
1186
|
54
|
سوم
|
56838
|
53370
|
94%
|
52111
|
1054
|
33
|
مجموع
|
|
|
|
|
4547
|
138
|
جهت پیشگیری از انتقال ميكروب سل به اطرافيان بيمار چه بايد كرد ؟
در صورتيكه بيمار مبتلا به سل ريوي از نوع واگيردار است ، قدرت سرايت بيماري معمولاً پس از دو تا سه هفته از شروع درمان دارويي ضد سل از بين مي رود ،نكاتي جهت كاهش انتقال ميكروب سل از بيمار به اطرافيان (تنها در اوايل شروع درمان سل) :
1- بيمار در محيط هاي بسته كمتر صحبت ، خنده، عطسه و يا سرفه نمايد.
2- در چند هفته اول درمان دارويي بايد همواره بخصوص در فضاهاي بسته از ماسك بيني – دهاني چند لايه غيركاغذي استفاده و سپس بسوزاند.
3- بايد به هنگام سرفه و يا عطسه جلوي دهان خود را با دستمال كاغذي پاكيزه بپوشاند.
4- خلط خود را پس ازخارج كردن از دهان در پاكت يا دستمالي ريخته و سپس آن را بسوزاند. لذا بايد از انداختن خلط در معابر و زمين ، چه در خانه و چه در بيرون جداً خودداري نمايد.
5- هواي اتاق آلوده به ميكروب سل حتي در زمان غياب بيمار هم خطر سرايت دارد. لذا نكات ايمني را بايد در هر حالت رعايت گردد.
6- اتاق بيمار بايد رطوبت كم داشته و آفتابگير و با تهويه مناسب بوده بطوريكه جريان هوا از داخل ساختمان به داخل اتاق و از داخل اتاق به فضاي باز بيرون ساختمان باشد.
7- نور مستقيم آفتاب در كشتن ميكروب سل بسيار موثر است ، لذا توصيه مي شود اتاق بيمار طوري انتخاب شود كه حداكثر زمان آقتاب گيري را داشته باشد.
8- البسه ، ظروف غذا ، در و ديوار اتاق ، نقشي در انتقال ميكروب سل ندارند. لذا نيازي به جدا سازي آن نبوده و آنها را مي توان بطور معمول نظافت و شستشو كرد . ولي توصيه مي شود كه از تكاندن البسه و ملحفه بيمار قبل از شستشو خودداري گردد.
9- در صورت ريختن خلط بر روي سطوح اشياء و يا كف زمين مناسب است كمي ماده ضدعفوني نظير ساولن و يا مايع سفيد كننده البسه (نظير وايتكس) بر روي آن ريخته و طبق معمول تميز شود .
10- مناسب است بيمار بيشتر از حالت عادي نظافت فردي خود را رعايت نمايد.
11- كودكان نسبت به عفونت سل حساس هستند ، لذا توصيه مي شود از نزديك شدن بيمار به آنها و يا ورود اطفال به داخل اتاق بيمار جداً جلوگيري گردد.
12- در صورتيكه از اطرافيان شما كسي دچار سرفه طولاني مدت است ، حتماً او را جهت معاينه به پزشك معرفي نماييد.
13- در صورتيكه با كودكي زير شش سال در يك منزل زندگي مي كنيد ، او را به مسئولين بهداشتي معرفي نماييد تا تحت درمان دارويي پيشگيري از ابتلاء به سل قرار گيرد.
سل قابل پیشگیری و درمان است اگر :
- اطلاعات شما در مورد بیماری سل افزایش یابد
- در زمینه شناسایی و کشف بیماران مبتلا به سل کمک نمایید
- در خصوص درمان صحیح بیماران مبتلا به سل ما را یاری نمایید
- بهداشت فردی و عمومی را جهت جلوگیری از انتشار بیماری ها رعایت کنید
بیماری سل را در خود و دیگران کشف کنید :
- اگر سرفه طول کشیده شده بیش از 2 هفته داشته و به درمان با آنتی بیوتیک ها نیز جواب نداده است
- اگر قفسه سینه درد می کند
- اگر تب ، خستگی و لاغری داشته باشد
- اگر شب ها عرق می کند
- اگر خلط داشته که ممکن است خونی باشد
هزینه های گزاف درمان سل
كليه خدمات مبارزه با سل اعم از تشخيص ، آزمايش خلط ، راديوگرافي ، ويزيت پزشك ، دارو ، پيگيري و كنترل اطرافيان بيمار در سراسر كشور ازطريق مراكز بهداشتي به طور رايگان ارائـــــه مي شود.لذا بيمار هيچگونه وجهي بابت ارائه اين خدمات در طور درمان خود نمي پردازد.
ولی بابت درمان هر مورد سل بطور معمول حدود 400000 تومان از اعتبارات سلامت منطقه هزینه می شود در صورتیکه جهت درمان هر مورد سل مقاوم به درمان بین 60000000 تا 240000000 تومان هزینه می گردد .
در مورد سل حرف بزنید !!؟
برای یک فرد مبتلا به سل ممکن است اطلاع دادن به دوستان یا اعضای خانواده در زمینه بیماریش مشکل باشد . اما شما عزیزان که به تامین سلامت همه افراد جامعه می اندیشید، می توانید پس از کسب اطلاعات در زمینه این بیماری ، یافته هایتان را با دوستان ، اعضای خانواده و همکارانتات در میان گذاشته ، گفتگو نمایید و آنها را تشویق کنید تا با توجه به اهمیت این بیماری در منطقه ، با بیماری سل بیشتر آشنا شوند .
سل مقاوم به درمان! ؟ ؟
احيانا اگر درمان سل صحيح انجام نشود ممکن است تعدادي از ميكروب هاي سل زنده مانده و در نقاط دور دست ريه ها پنهان شوند . اين ميكروب هاي زنده قوي تر شده و نسبت به داروهاي ناقص مصرف شده مقاومت پيدا مي كنند .
بطوري كه اين ميكروب ها بسيار خطرناكتر و كشنده تر از ميكروب هاي معمولي سل خواهند بود. اين ميكروب هاي قوي در زمان كوتاهي تكثير پيدا كرده و فرد را مجدداً دچار بيماري مي كنند . با اين تفاوت كه اين بار مبتلا به بيماري سل مقاوم به داروها شده و داروهاي قبلي در مورد او ديگر موثر نبوده و به دليل نبودن داروي ديگر ضد سل، محكوم به مرگ خواهد بود. متأسفانه اين بيماران علاوه بر ابتلاي مجدد ، اطرافيان خود را به سلي مبتلا خواهند ساخت كه هرگز درمان نمي شوند .
سالیانه در جهان :
440000 مورد سل مقاوم به درمان شناسایی می شوند که از این تعداد 150000 مورد منجر به مرگ می شود .
در منطقه سیستان نیز تاکنون 28 مورد سل مقاوم به درمان شناسایی شده است